Aurizberri

Aurizberri

Things to do - general

Donejakue Bidea Nafarroako lurretako lehen etapan, Aurizberritik sartzen da Erroibarren. Zelai batean kokatua, eta paisaia zoragarriaz inguraturik, etengabeko erromes emaria du egunero.

Aurizberri karrika-herria da, Auritz mugakidea bezala, Pirinioak gurutzatzen dituen Donejakue Bidearen arrimuan eraikia. Errege Tibalt II.ak 1269an sortua, handiena da Erroibar osatzen duten hamar herrien artean.

Ingurune ederraren erdian kokatua (Iratiko Oihana eta Sorogain hurbil-hurbil), etxeak arras ongi daude zainduak, bai eta txukun-txukun antolatuak ere, bide nagusiaren inguruan. Etxe aunitzetako atalarriak apainduak eta datatuak daude.

GOZA ITZAZU…

ELIZA

Arteari begira, San Bartolome eliza da bereziki nabarmentzekoa, 1961ean inauguratua, Javier Esparza eta Cándido Ayestarán arkitektoek diseinatua. Arras deigarria da, egokiro uztartu zizkiotelakoz garai hartako joera modernoak eta Pirinioetako eraikuntza molde tradizionala. Teilatua, adibidez, arbelezkoa da eta piku-pikua.

Barnealdean, XVI. mendeko parrokia-gurutze plateresko bat dago; iduri duenez, Aurizberriko Migel Santesteban Zatarena jaunak dohaintzan emanikoa. Elizako organoa ere garrantzitsua da, XX. mendeko 2. erdikoa.

MEGALITOAK

Erroibar Nafarroako bigarren eremua da trikuharrietan. Aurizberriko dermioan hamarren bat daude zenbaturik eta, haietarik, lau ongi daude: Dondorokoa, Mendiaundikoa, Baratzeko Errekakoa eta Artzilokoa, hain zuzen ere. Azken hori hobekien kontserbatuenetako bat da eta erdi ezkutaturik topatuko dugu pagadi baten erdian; hileta-ganbera arras ongi ikusten zaio. Haraino iristeko ibilaldia ederra da zinez.

HILARRIEN KANPOSANTUA

Hileta-monumentu horiek herri-artearen adierazpenak dira eta etxe bakoitzeko hilobiak identifikatzen dituzte. Erroibar toki oparoa izan da disko-formako hilarrietan eta haietariko aunitz oraindik ere gorde dira gure herrietan. Aurizberrin, 25 inguru berreskuratu eta sailkatu ziren, guztiak ere XVII. eta XVIII. mendeen artekoak. Gaur egun, atari zabaleko museo batean daude jarrita, bisitatu beharrekoa.

FOLKLOREA ETA GASTRONOMIA

Inguru osoan jaki goxo-goxoak daude. Jakina, ehizatik datozen produktuak nabarmentzen dira, bai eta udazkeneko ziza eta onddoak ere. Halaber, ederki zaintzen dira herriko tradizioak, hala nola larrain dantza edo ingurutxoa, hau da, lau atalez osaturiko dantza mistoa, biribilean dantzatua: soka dantza, mutil dantza, pañuelo dantza eta ingurua.

ARGIBIDEETARAKO:

www.erro.es


Eguraldia:

Pronóstico de Tutiempo.net

Partekatzea:
Share

Zerbitzuak

Aurizberrikoa Zerbitzuak:

  • Gasolindegia
  • Taberna/Jatetxea
  • Okindegia/Denda
  • Burdindegi
  • Tabako denda
  • Ile-apaindegi
  • Liburutegi
  • Ostatu
  • Frontoia


Hiriburu batzuen eta Iruñea arteko distantzia:

Barcelonatik: 452 Km
Bilbotik: 194 Km
Logroñotik: 132 Km
Madrildik: 436 Km
Donostiatik: 120 Km
Gasteiztik: 136 Km
Zaragozatik: 224 Km

Autoz eginen duzun ibilbide zehatza kalkulatze aldera, sakatuHEMEN eta sartu zure abiapuntuko herria.

BIDEAK ETA GALTZEKO BIDEAK

Senderismo en Aurizberri Espinal estelas funerarias cementerio

2014ko azaroan, parke berri bat eta bertze hiru bidezidor inauguratu ziren gure herrian, horiz balizatuak. Urtebete lehenago, Donejakue Bidea eta Erroibarko bidexkak balizatu ziren (2013). Beraz, Aurizberrin sare oparoa dago ibilbide balizatuetan (ez daude homologatuak). 3 horien abiapuntua parke horixe bera da, Auritza eta Orreagara doan N-135 errepidean, zeharkalean. Herriko eliza bertikaletik hurbil aparkatuko dugu. Ondoren, horiz balizatutako hainbat ibilbide azalduko dizkizugu. GPSa edo mugikor GPSduna baduzu, deskargatu tracka, deskonprimatu eta igorri zure gailura, lasaitasunez jarraitzeko, guk geuk zuretako grabatu baitugu:

Ruta 1

Berreguko Bidea

Berreguko Bidea vista al Adi Lehenik, Orreagako edo Aurizko N-135 errepide ondoko tartea eginen dugu. Bidexka belartsua, jende gutxikoa. Zubi bat eta izeidi bat igaro ondoren, bidegurutze bat topatuko dugu hurbil, Urrobiko kanpinera edo Esnozko toki bidezidorrera joateko. Bidean, Gerra Zibileko bunker bat ikusiko dugu izeien artean ezkutaturik, inguruan ohi direnak bezalakoa, eta N-135ez bertzaldean, askaldegi bat. Urrobiko bidegurutzeko paneletik, lehen tartean gure bidezidorreko marka horiak (2014) eta Esnotza joateko toki bidezidorreko zuri-berdeak ikusiko ditugu (2013). Goiti eginez, laster tokiko bidezidor hori bazter utzi eta, aldapa baten bidez, 100 m inguruko desnibela gaindituko dugu. Hainbat bihurgune egin ondoren, Berregu mendiko hegaletan barneratuko gara (Zubitxa).

Berregu mendian goiti eginen dugu, Ori mendi ezaguna (irudia) eskuinaldeko pagoen artean utzita eta, iparraldera begira, Ortzanzurieta mendia. Berreguko kaskotik hurbil, GPSri jarraituko diogu tontor lauso eta erdi ezkutatua jotzeko; ez du ikuspegi nabarmenik. Berriz ere, pagadiko azken marken bila jaitsiko gara, herrirantz jaisteko bide argia hartzeko, IE norabidean. Hainbat bihurgune egin ondoren, marka horiek pagadi ospelago eta ilunago batera eramanen gaituzte, anfibioak dituen idoi batetik hurbileraino. Panel batek animalia horien berri emanen digu.

Hasieran, jaitsiera leuna da eta, poliki-poliki, goroldioak estalitako leize arriskutsu batera iristean, jaitsiera maldatsuagoa da. Bidean, pare bat ikaztobi edo txondor ikusiko ditugu, bai eta meategi zahar bat ere, eta Santiago auzotik hurbil, aspaldiko mendeetatik giza jardueretarako erabilitako pago lepatuak. Azkenik, Santiago auzoaren goiko lurretara iritsiko gara, izei bat duen biribilgune baten parean. Beheiti joanen gara karrikaz karrika, harik eta Aurizberriko zeharkalera ailegatu arte. Hori bai, kanposantu aldera desbideratuko gara, bertan diren disko-formako hilarri ospetsuak ikusteko.


Descarga del track GPSTRACK GPS DESKARGATU

Luzera: 6,2 km Desnibela 257 m Ez du zailtasunik batere. Horiz balizatua.


Ruta 2

SL Sorogaingo Bidea (lineala)

Entorno de Sorogain desde el Sendero local Sorogain-Espinal Nafarroako hiriburutik joanik, tokirik hurbilena Soroaingo aterpetxea da, baina neguan itxita dagoela kontuan harturik, martxora bitarte. Eraikinaren atzealdetik, GR11 abiatzen da Aztakarrirantz, eta GR12a, berriz, Arbilletarantz. Lehena ez dugu hartuko eta, bigarrena, metro gutxira utziko dugu Odiegoko I. trikuharriaren eta ataka balizatuaren ondoan. Lehen tarte horretan, Sorogaingo megalitoen bidexka bera eginen dugu km batean Arregiko trikuharriraino. Izan ere, bi baliza mota ikusiko ditugu: zaharra, trikuharri hori txikiz margotuak (batzuk nekez ikusten direnak), eta berria, 2014koa, marka horikoa, Aurizberriraino bertaraino. Aipatu trikuharritik aitzina, bidexka Iturratakako eta Larreluzko pagadi gaztean sartzen da; tarteka, hala ere, bada zuhaitz nabarmenik. Enbor eta motzondoetan ugaria da goroldioa, lekuaren ospelaren erakusgarri. Baina inguru hori ez da bereziki lohitzen.

Ibilbidea goiti eta beheiti doa etengabe, mendia hegal erdian iraganik, jaitsieran bi erreka nabarmen pasatzeko: Arbilletako Erreka eta Itolegiko erreka. Pasabide gaitzenetan, hainbat zubi paratu dira. Itolegikoa da handiena. Itolegiko pista eta erreka igaro ondoren, eta ia SL-NA44 tokiko bidezidorraren ondoan, bidea oihanetik ateratzen doa Dondoro izeneko parajean, Aurizberri atzean dakusagula. Pagaditik atera bezain laster, metro batzuk desbideratuko gara, Dondoroko trikuharria ikusteko. Txikia da eta zutikako harriak soilik ditu. Gorosti elkarteak seinaleztatua, nekez ohartuko gatzaizkio.

Oihanetik ateratzean, kilometro bateko tarte zuzena geldituko zaigu Aurizberriko hirigunean sartu arte, Saroertsiko nabeen parean, Artziloko Bidearekin bat. Tracka begiratzen badugu, ikusiko dugu itzuli bat eginen dugula herrian. Iparraldeko tartea ibilbide balizatuarekin bat dator frontoiko bideko bidegurutzeraino. Pilotalekuaren atzean, taberna batean indarberrituko gara. Hegoaldeko tartea, berriz, N-135 errepidearen zeharkaletik ateratzen da herritik arestiko Saroertsiko bidegurutzeraino. Bidean, etxeen Pirinioetako arkitekturaren ederra miretsiko dugu. Bide beretik itzuliko gara. Sorogaindik iristen ari garela, Adi mendia ikusiko dugu atzealdean, haren magaletan Odiako Pagadiren lekune naturala dagoela.

Descarga del track GPSTRACK GPS DESKARGATU

Luzera: 12,6 km (joan eta etorria) Desnibela 400 m (joan eta etorria) Joan-etorriko bidezidorra Sorogaingo Aterpetxeraino (janariak).


Ruta 3

SL Artziloko Bidea edo Artziloko Trikuharrikoa

Dolmen de Artzilo en Aurizberri-Espinal Bidea, hasieran, Donejakue Bidetik doa baina ohiko norabideaz kontra (Errekaxabalgo Bidea); beraz, Orreagatik abiatzen diren erromes goiztiar aunitz topatuko ditugu. Herritik atera ondoren, 2 altuerako iturri baten ondotik igaroko gara, eta erreka baten ondotik joanez, malda batera iritsiko gara asfaltoan zehar; gero, ongi seinalizaturik dagoen bidegurutze bat, jaitsiera arina eta, Oianondoko Donejakue Bidearen panelaren parean, GR65etik aterako gara. Ezkerretara joko dugu oihanean barna, zurezko zaldain bat pasatuta, eta belar-soro baten parean aterako gara oihan horretatik. Igoera arinean, soroa gainditu eta bidegurutze bateraino iritsiko gara; han, zutoin batek Artziloko edo Arxiloko Trikuharrirako norabidea adieraziko digu: 400 m dira. Megalito aunitz bezala, hileta-tumulu baten goialdean dago; harriak solte daude, ongi kontserbatua dago, eta ongi antzematen zaie goiko eta barnealde hutseko harlauzei.

Soroko bidegurutzera itzulirik, IM-rantz jarraituko dugu, ataka bat gurutzatu arte; bertan, faunari buruzko informazio-panel bat dago. Aldudeko Bidearekiko bidegurutzera iritsiko gara. Munta handiagoko bidea da, Menditxuriko magaletatik jaisten dena. Hartatik jaitsiko gara herrirantz, hegoaldera. Hareako bidera iritsiko gara; pista asfaltatua da. Pistari jarraituta, Saroertsiko nabeetatik sartuko gara herrian; han ere, Sorogaingo Bidearekiko bidegurutzea (bide hori puska labur batean eginen dugu) eta N-135 errepidea, Zubiritik Orreagan barna Frantziara doana. Ez dugu errepidea ukituko eta harekiko paraleloak diren karrikak aukeratuko ditugu (jende gutxiagokoak) berriz ere herriaren erdigunera, elizara eta abiatu gineneko parkera iristeko.

Descarga del track GPSTRACK GPS DESKARGATU

Luzera: 6,4 km Desnibela 179 m Zailtasuna: batere ez. Horiz balizatua, 2014an.



Etapa del Camino de Santiago

GR65 DONEJAKUE BIDEA

Gure herria Orreaga eta Zubiri arteko Donejakue Bideko etapan dago. Arras ongi dago seinaleztaturik marka eta gezi horien bidez. Jendetsua da zinez. Ez da gomendagarria egitea Donejakuez kontrako norabidean eta, bizikletaz bagoaz, kasu egin beharko zaio.

Haizea Landa Ostatua

Haizea Landa Ostatua

Aurizberri Landa Ostatua
Gaueko prezioa aurrera 45 €

Landa ostatu eta aterpetxea Aurizberrin dago, Nafarroako iparraldean. Inguruko naturak xarma paregabea dauka, Pirinioak gurutzatzen dituen Donejakue Bideak zeharkatua.

 

Landa Etxea Gertxada Basajaun

Landa Etxea Gertxada Basajaun

Aurizberri LE-Osoak 4.29/5
Gaueko prezioa aurrera 320 €

Etxea eraiki zen lursailaren izena da Gertxada, eta Basajaun aldiz, nire bizitza Euskal Herriko basoetako pertsonai honi loturik egon delako aukeratu dut. Egunero ezberdinak diren ilunabar ederrenetaz gozatzeko aukera izanen duzu hemen.

Patxikuzuria Landetxea

Patxikuzuria Landetxea

Aurizberri LE Logelak 5/5
20 €

Ezagutzen nauzunean, berriz ere etorriko zara! “La Pitxu” erraten didate eta ostatu lasaia eskaintzen dizut. Ondo-ondoan ditut Donejakue Bidea, Orreaga, Iratiko Oihana, Donibane Garazi, oihan berdeak… Bizi esperientzia eta konta ezazu!

Urrobi kanpina

Urrobi kanpina

Aurizberri Kanpina

Nafarroako hauspoan kokatua, Foru Komunitateko oihanen erdigunean, Donejakue Bidearen erdian eta Iratiko Oihanetik 20 km-ra baizik ez.

Haizea Landa Ostatua

Haizea Landa Ostatua

Aurizberri Landa Ostatua
Gaueko prezioa aurrera 45 €

Landa ostatu eta aterpetxea Aurizberrin dago, Nafarroako iparraldean. Inguruko naturak xarma paregabea dauka, Pirinioak gurutzatzen dituen Donejakue Bideak zeharkatua.

 

Landa Etxea Gertxada Basajaun

Landa Etxea Gertxada Basajaun

Aurizberri LE-Osoak 4.29/5
Gaueko prezioa aurrera 320 €

Etxea eraiki zen lursailaren izena da Gertxada, eta Basajaun aldiz, nire bizitza Euskal Herriko basoetako pertsonai honi loturik egon delako aukeratu dut. Egunero ezberdinak diren ilunabar ederrenetaz gozatzeko aukera izanen duzu hemen.

Patxikuzuria Landetxea

Patxikuzuria Landetxea

Aurizberri LE Logelak 5/5
20 €

Ezagutzen nauzunean, berriz ere etorriko zara! “La Pitxu” erraten didate eta ostatu lasaia eskaintzen dizut. Ondo-ondoan ditut Donejakue Bidea, Orreaga, Iratiko Oihana, Donibane Garazi, oihan berdeak… Bizi esperientzia eta konta ezazu!

Urrobi kanpina

Urrobi kanpina

Aurizberri Kanpina

Nafarroako hauspoan kokatua, Foru Komunitateko oihanen erdigunean, Donejakue Bidearen erdian eta Iratiko Oihanetik 20 km-ra baizik ez.

Haizea Landa Ostatua

Haizea Landa Ostatua

Aurizberri Landa Ostatua
Gaueko prezioa aurrera 45 €

Landa ostatu eta aterpetxea Aurizberrin dago, Nafarroako iparraldean. Inguruko naturak xarma paregabea dauka, Pirinioak gurutzatzen dituen Donejakue Bideak zeharkatua.

 

Landa Etxea Gertxada Basajaun

Landa Etxea Gertxada Basajaun

Aurizberri LE-Osoak 4.29/5
Gaueko prezioa aurrera 320 €

Etxea eraiki zen lursailaren izena da Gertxada, eta Basajaun aldiz, nire bizitza Euskal Herriko basoetako pertsonai honi loturik egon delako aukeratu dut. Egunero ezberdinak diren ilunabar ederrenetaz gozatzeko aukera izanen duzu hemen.

Patxikuzuria Landetxea

Patxikuzuria Landetxea

Aurizberri LE Logelak 5/5
20 €

Ezagutzen nauzunean, berriz ere etorriko zara! “La Pitxu” erraten didate eta ostatu lasaia eskaintzen dizut. Ondo-ondoan ditut Donejakue Bidea, Orreaga, Iratiko Oihana, Donibane Garazi, oihan berdeak… Bizi esperientzia eta konta ezazu!

Urrobi kanpina

Urrobi kanpina

Aurizberri Kanpina

Nafarroako hauspoan kokatua, Foru Komunitateko oihanen erdigunean, Donejakue Bidearen erdian eta Iratiko Oihanetik 20 km-ra baizik ez.